معرفي مفاهيم صنعت گردشگري و طبيعت گردي (بخش دوم)

مفاهيم مختلف در صنعت گردشگري

اكوتوريسم (Eco-tourism): صنعت گردشگري كه تاثير مينيماليستي و كمي بر محيط طبيعي شكننده داشته باشد و بر فراهم نمودن طبيعتي بر پايه تجربيات گوناگون تمركز استوار است.

گردشگري اخلاقي (Ethical Tourism): از ديگر مفاهيم صنعت گردشگري است. مفهوم گردشگري در يك مقصد مشخص كه به مسائل اخلاقي مي پردازد و برايش اهميت دارد. براي مثال بي عدالتي اجتماعي، حقوق بشر، رفاه حيوانات و يا محيط زيست از جمله نقاط توجه گردشگري اخلاقي است.

گردشگري محيط زيست (Environmental tourism): گردشگري كه در محيط هاي طبيعي اتفاق مي افتد و تاكيد بر فهميدن و حفظ محيط طبيعي دارد.

ژئوتوريسم (Geotourism): مفهوم ديگري در بين مفاهيم صنعت گردشگري و توريسم است كه ويژگي جغرافيايي يك مكان را مد نظر دارد. از محيط طبيعي گرفته تا ميراث تاريخي، زيبايي شناسي، فرهنگ و رفاه ساكنان آن را هم در بر مي گيرد. (بر پايه تعريف مجله نشنال جئوگرافيك)

گردشگري طبيعت (Nature Tourism): سفر مسئولانه به مناطق طبيعي، كه محيط زيست را حفظ مي كند و رفاه مردم محلي را بهبود مي بخشد. (منبع: پارك تگزاس و حيات وحش)

گردشگري پايدار-مفاهيم صنعت گردشگري

گردشگري مبتني بر طبيعت (Nature-based tourism): اصطلاح گسترده اي كه تمام تجارب مفاهيم صنعت گردشگري را در محيط هاي وحشي و طبيعي در بر مي گيرد. گردشگري مبتني بر طبيعت شامل تمام اشكال گردشگري است كه از محيط هاي طبيعي نسبتا دست نخورده با جاذبه هاي مختلف و محيط هاي اوليه، تشكيل شده است. اين مفهوم از صنعت گردشگري مي تواند شامل فعاليت هاي فكري، هيجاني و غيرمخربي باشد كه به نوبه خود مي تواند شامل اكوتوريسم و گردشگري حفاظتي (conservation tourism) نيز بشود.

گردشگري فقر زدا (Pro-poor Tourism): گردشگري كه نتيجه آن افزايش سود خالص براي مردم فقير در يك مقصد گردشگري است.

گردشگري مسئولانه (Responsible Tourism): گردشگري كه منافع جوامع محلي را به حداكثر ظرفيت آن برساند؛ عوام منفي اجتماعي يا محيطي را به حداقل برساند و به مردم محلي كمك كند تا فرهنگ هاي شكننده و زيستگاه ها و گونه ها را حفظ نمايند.

گردشگري پايدار (Sustainable Tourism): گردشگري كه تاثيرات اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي كامل و جامعي براي زمان حال و آينده خود به همراه داشته باشد. به نيازهاي بازديدكنندگان، صنعت هاي مختلف، محيط زيست و جوامع ميزبان نيز رسيدگي مي كند. البته كساني كه در رشته گردشگري و جهانگردي تحصيل مي كنند، در منابع مختلف تعريف متفاوتي را براي اين نوع مفهوم صنعت گردشگري پيدا خواهند كرد. هر چند كه مجموع مفاهيم هر يك از اين تعاريف، يكسان است.

گردشگري حيات وحش (Wildlife tourism): از ديگر مفاهيم صنعت گردشگري است كه ارتباط نزديكي با حيات وحش و طبيعت را فراهم مي كند.

اصول اكوتوريسم

اكوتوريسم در مورد ادغام حفاظت، جوامع مختلف و سفرهاي پايدار است. اين مفهوم در بين مفاهيم صنعت گردشگري بدان معني است كه افرادي كه در فعاليت هاي اكوتوريسمي شركت مي كنند، بايد اصول اكوتوريستي زير را بپذيرند و رعايت كنند:

    به حداقل رساندن اثرات فيزيكي، اجتماعي، رفتاري و رواني در محيطي كه به آن وارد مي شوند.

    ايجاد آگاهي و احترام نسبت به محيط زيست و فرهنگ منطقه مورد نظر.

    ارائه تجربيات مثبت براي هر دو طرف بازديد كننده و ميزبان.

    ايجاد كننده مزاياي مالي مستقيم براي حفاظت آن منطقه.

    توليد مزاياي مالي هم براي مردم محلي و هم براي صنايع كوچك و توليد كنندگان خصوصي.

    تجربيات به ياد ماندني را براي بازديدكنندگان به وجود مي آورد. در نتيجه به افزايش حساسيت افراد نسبت به محيط زيست اطرافشان، فرهنگ مورد بازديد و اجتماع ميزبان، كمك مي كند.

    طراحي، ساخت و بهره برداري از تأسيساتي كه كمترين اثر را در محيط به جاي بگذارد.

    حقوق و اعتقادات معنوي مردم بومي در جامعه بازديد شونده را به رسميت بشناسد و با همكاري آن ها براي ايجاد توانمندسازي افراد كار كند.